Bebeklerde Göz Kaymasının Nedenleri, Belirtileri ve Süresi
İnsan gözü doğuştan itibaren bir süre daha gelişimini sürdüren nadir organlar arasındadır. Bu gelişim esnasında gözlerde kayma gibi problemler bir süre için normal kabul edilir.
İçindekiler
Bebeklerde Göz Kayması
İnsan vücudunun bazı parçaları belli bir yaşa gelene kadar gelişimini sürdürür. Doğuştan gelen görme yetisinin yanı sıra gözün gelişimi de yıllar boyu devam etmektedir. Bu nedenle çocukluk ve bebeklik döneminde ortaya çıkan ve tedavi edilen göz hastalıklarının iyileşme oranı daha yüksektir. Ancak bir çok bebekte doğumsal çeşitli nedenlere veya genetik yatkınlığa bağlı olarak göz kaymaları görülebilir. Bu durum bazı hastalarda geçici olmak ile birlikte bazı hastalar içinse kalıcı şaşılığın habercisi olabilir.
Strabismus adı verilen kayma vakıaları en sık görülen ve bebeklik evresinin ilerleyen aylarında herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan kaybolan yani kendi kendine iyileşen semptomlardır. Bu vakıalarda bebeğin bir gözünde veya her iki gözünde birden aşağı, yukarı, sağa veya sola devamlı veya aralıklı zamanlarda kaymalar saptanır.
Bebeklik döneminde kayma ile ortaya çıkan şaşılık problemi doğru ve zamanında teşhis ve tedavi ile tedavi edilebilen bir durumdur. Ancak saptanan anormalliklerin kalıcı mı yoksa geçici mi olduğunun belirlenmesi için genellikle 4 ve 6 aylık periyotlarda takip sistemi uygulanır. bu evrede kendi kendine geçen semptomların ileride tekrarlama durumu olmaz. Bir çok çocukta strabismus sendromuna rastlanabilir.
Bebeklerde Göz Kayması Nedenleri
Bebeklik döneminde göz kayması vakıalarında oldukça sık rastlanıldığı gibi ilerleyen yaşlarda da yani 4 ile 6 yaşları arasında da benzer problemlerle karşılaşılabilir. Saptanan kaymalar devamlı olabileceği gibi çocuk bir noktaya odaklanmaya çalışırken veya gözleri yorulduğunda ataklar halinde devam edebilir. Ancak bu durum halk arasında normal kabul edilip geçeceği düşünülür. Bu ihmalkarlık ne yazık ki bir çok çocuğun şaşılık tanısının geç koyulmasına sebep olmaktadır.
Bir uzman tarafından ilk belirtiler görülmeye başlandığı andan itibaren tetkik edilen çocukların gözlerindeki şaşılık problemi çok yüksek oranda tedavi edilebilmektedir. Ancak uzman hekimin yapacağı tetkikler neticesinde kaymanın altında yatan sebebi iyi analiz etmesi önem arz etmektedir.
En yaygın olarak bilinen sebebi genetik yatkınlıktır. Ailede özellikle birinci derece yakınlarında bu tip şikayetler yaşayan bireylerin bebeklik ve çocukluk döneminde bu tip optik sorunlarla karşılaşma olasılığı bir hayli yüksektir. Bunun yanı sıra göz kaslarından kaynaklanan problemler de bu tip sorunları doğurabilir. Gözlerin bir objeye odaklanabilmesi için her iki gözdeki kaskların da birlikte hareket etmesi gereklidir. Ancak bebeklik döneminde bu kasların yeterince gelişmemesi birlikte hareket etmemelerine bu durumda her iki gözde veya tek gözde kaymalara sebep olabilir. Bu sebeple oluşan kaymaların yaratabileceği büyük problemler vardır. Her iki gözün de farklı nesneleri odaklaması beyinde karmaşa yaratır. Bunun sonucunda beyin sorunlu olan görüntünün geldiği gözden gelen görüntüleri yok saymaya başlar. Bu durum gözün işlevini yitirmesine sebep olacaktır.
Ne Zamana Kadar Normal Kabul Edilir?
Genellikle küçük çocuklardaki kayma problemleri gözün gelişimini henüz tamamlayamamış olmasından kaynaklanır. Ancak küçük çocuklardaki her göz kayması da normal kabul edilmemelidir. Küçük çocuklarda zamanla kaybolabilen bu durum zaman zamanda kalıcı şaşılığın habercisi olabilir. Bunun ayrımını yapabilmenin tek yolu çocuğu bir uzman denetiminde kontrol ettirmektir.
Yaşanan kaymanın kronik bir şaşılık mı yoksa geçici bir gelişim süreci mi olduğunu anlamak için belli bir zaman izleme yapılır. Bu süre zarfı genellikle küçük çocuklarda 4 ile 6 aylık dönem arasındadır. En fazla 6 aylık bebeklerde yaşanan problem bir gelişim sürecinden kaynaklanıyorsa belirtilerin yok olması beklenir.
Bu dönem içerisinde en sık görülen kayma çeşitleri uyurken yukarı bir biçimde kaymasıdır. Ancak uykuda izlenen kaymaların altında farklı sebepler de yatabilmektedir. Genellikle çocuklarda 6 aydan sonra durumun kronik bir şaşılıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı belli olur. Ancak bu süre zarfında bekleme sürecinin doktor kontrolünde olması gerekmektedir.
Tedavi Yöntemleri
Çocukluk döneminde ortaya çıkan göz kaymalarının sebeplerinin araştırılması tanı ve tedavi aşamasında oldukça önemlidir. Zamanında teşhis ilerde kronikleşebilecek olan şaşılık problemlerini önlemede oldukça önemlidir. Erken teşhis ile şaşılık tedavi edilebilen bir kusurdur. Bu nedenle yeni doğanlar dahil olmak üzere her çocuğun belirli periyotlar ile göz muayenesinden geçmesi gerekmektedir.
Tedavinin doğru şekilde uygulanabilmesi için sorunun altında yatan sebebin doğru analiz edilmesi çok önemlidir. Sorunun altında yatan sebebin doğru teşhis edilmesi tedavi şeklini belirleyen en önemli etkendir. Genetik kaynaklı bozukluklara dayanan şaşılık vakıaları için uygulanan yöntemler diğer sebeplerden kaynaklanan sorunları gidermek için doğru çözüm olmayabilir.
Bebeklik ve erken çocukluk döneminde ortaya çıkan göz kaymalarının tedavisinde çoğunlukla dereceli gözlük tedavisi uygulanır. Uzun vadede çok ilerlememiş durumdaki hastalığı tedavi etmede oldukça etkilidir. bunun yanı sıra kaymalar göz tembelliği gibi ileri düzeyde sorunlara sebep olmuşsa özel ışık geçirmez bandajlarla sağlam gözün kapatılıp hasta gözün iyileştirilmesi yöntemi de sıklıkla kullanılır. Ancak bu tedavilerin yanıt vermediği noktada ameliyat teknikleri ile müdahale etmek gerekebilir.
Kaynaklar
- http://sakur.uludag.edu.tr/dosya/FR-HYE-04-314-04.pdf
- http://stip.selcuk.edu.tr/wp-content/uploads/2017/01/201314271-278-PED%C4%B0ATR%C4%B0K-%C5%9EA%C5%9EILIKLAR.pdf
- http://www.klinikgelisim.org.tr/kg_25_2/8.pdf
- http://www.dicle.edu.tr/Contents/a9f5041f-913d-4d71-bfc9-037684fe1ed9.pdf